Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία οι Έλληνες Εφοπλιστές εξακολουθούν να κρατούν τα σκήπτρα στον παγκόσμιο ναυτιλιακό στίβο.
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν κληθεί δεκάδες φορές να αντιμετωπίσουν γραφειοκρατικές διαδικασίες, νομοθεσίες και κανονισμούς, που σκοπό έχουν να δημιουργούν ένα διαρκώς καλύτερο πιο σύγχρονο και πιο ανταγωνιστικό πλοίο.
Πολλοί λένε λοιπόν πως αν μία ναυτιλιακή εταιρεία θέλει να βρίσκεται σε ανταγωνιστικό επίπεδο στο μέλλον, ο μόνος τρόπος πλέον είναι να υιοθετήσει τις τεχνολογίες της νέας εποχής για την ναυτιλία. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι οι νέες τεχνολογίες θα βοηθήσουν τις ναυτιλιακές εταιρείες να είναι πιο ανταγωνιστικές, να προλαμβάνουν ενδεχόμενες ρυπάνσεις, να μπορούν να παραδίδουν καλύτερα προϊόντα στους πελάτες και να διατηρούν μία αειφορία στον κλάδο της ναυτιλίας που τόσο πολύ το έχει ανάγκη αυτός ο πλανήτης.
Όπως είναι αναμενόμενο για άλλη μια φορά θα κληθούν οι εφοπλιστές να πληρώσουν αρκετά χρήματα προκειμένου να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες οι οποίες δεν θα είναι απλά προαιρετικές επάνω στα πλοία τους αλλά θα είναι υποχρεωτικές όπως έγινε και με τον εξοπλισμό για τα καυσαέρια, το έρμα κλπ.
Ουδέν κακόν αμιγές καλού λέγαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Σίγουρα μία νέα βιομηχανία θα ξεπηδήσει, νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν και θα λειτουργήσει ένα καθεστώς διαφορετικό στα ναυπηγεία τα οποία θα έχουν αρκετή δουλειά για τα επόμενα χρόνια καθώς ήδη τρέχουν διαδικασίες τοποθετήσεις άλλων εξοπλισμών που έχουν ήδη γίνει υποχρεωτικοί στην ναυτιλιακή βιομηχανία.
Η νέα γενιά των τεχνολογικά προηγμένων πλοίων από ότι φαίνεται θα είναι σε πλήρη εφαρμογή περίπου το 2030. Η ρυθμοί με τους οποίους τρέχουν οι κανονισμοί για την ναυτιλιακή βιομηχανία είναι πρωτόγνωροι. Οδεύουμε ολοταχώς προς ένα πλήρως αυτόνομο πλοίο το οποίο ενδεχομένως σε μία ή δύο δεκαετίες από σήμερα δεν θα χρειάζεται ούτε καν πλήρωμα με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Τα πλοία του μέλλοντος λοιπόν, τα ψηφιακά πλοία, τα οποία θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένο και θα εξαρτώνται 24/7 από μία σύνδεση στο διαδίκτυο θα έχουν ενδεχομένως ιδιαίτερα προηγμένο λογισμικό και πολύπλοκα συστήματα τα οποία με διάφορες δικλείδες θα πρέπει να εξασφαλίζουν την μέγιστη δυνατή ασφάλεια τόσο για το πλήρωμα όσο και για τα εμπορεύματα τα οποία μεταφέρονται με το πλοίο αυτό.
Οι απόψεις διίστανται. Πολλοί είναι αυτοί που κάνουν λόγο για επανάσταση, αναστάτωση, ή ένα αβέβαιο μέλλον για την ναυτιλιακή βιομηχανία τόσο πολύπλοκο που ούτε οι ίδιοι δεν θα μπορούν να διαχειριστούν μέσα από τα γραφεία τα πλοία και πίσω από τους υπολογιστές. Άλλοι πάλι μιλούν για μία φυσική εξέλιξη η οποία θα γινόταν ούτως ή άλλως και προσδίδει κύρος στη ναυτική βιομηχανία καθώς θα προλαμβάνονται κίνδυνοι οι οποίοι ενδεχομένως μέχρι σήμερα θα ήτανε πολύ δύσκολο να προβλεφθούν.
Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι πως επιστημονικά μία σωστή επιστημονική γραμμή είναι αδύνατον να βρεθεί. Χρειάζεται χρόνος για την ψηφιοποίηση της ναυτικής βιομηχανίας η οποία ήδη έχει ξεκινήσει. Τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πάρα πολλά όπως για παράδειγμα στην εποχή του αυτόνομου πλοίου ποιος θα είναι αυτός που θα παίρνει την τελική απόφαση, ο πλοιοκτήτης ή το πλοίο; Ποιος θα αποφασίζει για το φορτίο, τους ναύλους, τις τιμές, την ανταγωνιστικότητα, τον τρόπο του ταξιδιού και πάρα πολλά άλλα πράγματα τα οποία σήμερα λαμβάνονται οι αποφάσεις από ανθρώπους.
Και εδώ έρχεται και ο ρόλος των νηογνωμόνων και των διεθνών οργανισμών ο οποίος είναι ιδιαίτερα σοβαρός. Η ψηφιοποίηση μπορεί να βοηθήσει μπορεί και όχι. Αυτό που χρειάζεται είναι να τεθεί ένα πολύ ισχυρό πλαίσιο το οποίο θα είναι σαφές και πλήρες αλλά θα μπορεί παράλληλα να συνδυάζει την ικανότητα ενός ανθρώπου σε συνδυασμό με μία προηγμένη τεχνολογία.
Το ψηφιακό πλοίο θα δείξει στο μέλλον αν πρόκειται περί μίας απλής διαδικασίας εξέλιξης η μίας καινούργιας καινοτόμας επαναστατικής διαδικασίας η οποία θα σηκώσει ιδιαίτερα τους ναύλους, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, θα αποφέρει καλύτερους χρόνους παράδοσης και παραλαβής τόσο κατά την φόρτωση και εκφόρτωση στα λιμάνια όσο και κατά την παράδοση των τελικών προϊόντων κλπ.
Νομίζω ότι κανένας δεν θα έλεγε όχι για βελτιώσεις σε συστήματα τα οποία επιδέχονται βελτίωσης. Θα πρέπει όμως όλοι αυτοί οι οποίοι θα θέσουν τους νέους κανονισμούς να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί καθώς επίσης προσεκτικοί θα πρέπει να είναι και οι πλοιοκτήτες. Η υπερβολική τεχνολογία καθώς και ο υπερβολικός αυτοματισμός ενδέχεται να δημιουργήσει πολύ σοβαρά θέματα στη ναυτιλία, πολύ περισσότερα τουλάχιστον από αυτά που θα λύσει.
Παν μέτρον Άριστον έλεγαν πάλι οι πρόγονοί μας. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα το οποίο μπορεί να μην έχει σχέση με την ναυτική βιομηχανία όμως είναι επίκαιρο. Πριν από μερικά χρόνια που ζούσε ο αείμνηστος Steve Jobs o CEO της Apple, κατάφερε τελικά να μείνει εκτός εταιρείας την οποία ο ίδιος δημιούργησε ύστερα από εφαρμογή μιας σειράς κανόνων που αρχικά σκοπό είχαν να βελτιώσουν τις διαδικασίες της Apple. Εδώ βέβαια θα ισχυριστεί κάποιος ότι μερικά χρόνια αργότερα έκανε μία λαμπρή επάνοδο. Ποιο ήταν το τίμημα όμως που πλήρωσε μέχρι να έρθει η doomsday.
ΝΙΚΟΣ Κ. ΔΟΥΚΑΣ
